Rak jelita grubego — tych objawów nie lekceważ

Rak jelita grubego to jeden z najczęściej występujących nowotworów w Polsce i na świecie. Statystyki pokazują, że każdego roku diagnozowanych jest coraz więcej przypadków tej choroby, która w początkowej fazie może rozwijać się bezobjawowo. Dlatego tak ważne jest, aby być świadomym symptomów, które mogą świadczyć o rozwoju nowotworu. Odpowiednio szybka reakcja może uratować życie. Poniżej przedstawiamy objawy raka jelita grubego, których nie wolno lekceważyć.

Objawy, które warto skonsultować z lekarzem

● Zmiana rytmu wypróżnień
Każdy organizm ma swój indywidualny rytm pracy jelit, jednak długotrwałe zmiany w częstotliwości i konsystencji stolca mogą być sygnałem alarmowym. Jeśli przez dłuższy czas obserwujesz u siebie nawracające zaparcia lub biegunki, szczególnie jeśli towarzyszy im ból, warto skonsultować się z lekarzem. Inne objawy, takie jak uczucie niepełnego wypróżnienia, mogą również wskazywać na obecność guza, który blokuje jelito.

● Krew w stolcu
Jednym z najbardziej niepokojących objawów jest obecność krwi w stolcu. Krew może mieć różne odcienie – od jasnoczerwonej, świeżej po ciemną, przypominającą smołę, co sugeruje krwawienie z górnej części układu pokarmowego. Krew w stolcu nie zawsze oznacza raka – może być wynikiem hemoroidów lub innych stanów zapalnych – jednak nie warto tego objawu bagatelizować. Każdego rodzaju krwawienie z odbytu wymaga natychmiastowej konsultacji z lekarzem.

● Ból i skurcze brzucha
Nawracający ból brzucha, skurcze jelit i uczucie ciężkości w dolnej części brzucha mogą być oznaką rozwijającego się nowotworu. Rak jelita grubego może powodować zwężenie światła jelita, co prowadzi do niedrożności i związanych z tym objawów, takich jak wzdęcia, gaz czy ból. W zaawansowanych stadiach może wystąpić całkowita niedrożność jelit, co wymaga pilnej interwencji chirurgicznej.

● Niewyjaśniona utrata masy ciała
Nagła i niewytłumaczalna utrata masy ciała, bez zmiany diety lub aktywności fizycznej, jest sygnałem, którego nie wolno ignorować. W przypadku raka jelita grubego utrata wagi wynika z faktu, że nowotwór wpływa na zdolność organizmu do prawidłowego wchłaniania składników odżywczych. Może to być również spowodowane ogólnym osłabieniem organizmu i reakcją immunologiczną na rozwijający się nowotwór.

● Osłabienie i anemia
Rak jelita grubego często prowadzi do przewlekłego, niewielkiego krwawienia z guza, co może być niewidoczne gołym okiem, ale prowadzi do niedoboru żelaza i anemii. Objawy anemii obejmują chroniczne zmęczenie, bladość skóry, uczucie osłabienia, zawroty głowy oraz duszności. Jeśli te symptomy pojawiają się bez wyraźnego powodu, konieczna jest diagnostyka, która wykluczy raka jelita grubego.

● Uczucie niepełnego wypróżnienia
Niektóre osoby cierpiące na raka jelita grubego zgłaszają uczucie, że nawet po wypróżnieniu nie doszło do całkowitego opróżnienia jelit. Może to być spowodowane obecnością guza, który fizycznie blokuje część jelita. Jeśli takie odczucie występuje regularnie, warto przeprowadzić dalsze badania diagnostyczne.

● Zmiana kształtu stolca
Zmiana kształtu stolca, na przykład jego znaczne zwężenie, może być sygnałem, że w jelicie znajduje się przeszkoda, taka jak guz. Nowotwór może prowadzić do zwężenia światła jelita, co wpływa na formę oddawanego stolca. Zmiany te nie zawsze są łatwe do zauważenia, jednak warto zwrócić uwagę na regularność i kształt wypróżnień.

Kiedy zgłosić się do lekarza?

Wczesne wykrycie raka jelita grubego daje największe szanse na wyleczenie. Dlatego ważne jest, aby regularnie przeprowadzać badania profilaktyczne, zwłaszcza kolonoskopię, jeśli masz powyżej 50 lat lub znajdujesz się w grupie podwyższonego ryzyka (np. z powodu wywiadu rodzinnego).

Badanie genetyczne jako profilaktyka

Badania genetyczne mogą odgrywać kluczową rolę w profilaktyce raka jelita grubego, szczególnie w przypadku osób z dziedziczną predyspozycją do tej choroby. Najczęściej związaną z rakiem jelita grubego mutacją jest zespół Lyncha (dziedziczny rak jelita grubego niezwiązany z polipowatością), który wynika z mutacji w genach takich jak MLH1, MSH2, MSH6 i PMS2. Osoby, u których zidentyfikowano te mutacje, mają znacznie wyższe ryzyko zachorowania na raka jelita grubego w młodszym wieku. Dzięki badaniom genetycznym, osoby te mogą być poddane częstszym badaniom przesiewowym, takim jak kolonoskopia, co umożliwia wczesne wykrycie zmian nowotworowych lub nawet prewencyjne usunięcie polipów, zanim przekształcą się w raka. Wczesne wykrycie mutacji pozwala również na opracowanie spersonalizowanego planu monitorowania i profilaktyki, co znacznie zwiększa szanse na uniknięcie choroby.

Badanie genetyczne w kierunku raka jelita grubego dostępne na naszej platformie:

– Sekwencjonowanie całego eksomu
– Badanie zmian w genie CHEK2

Rak jelita grubego to groźna choroba, ale można ją skutecznie leczyć, jeśli zostanie wcześnie wykryta. Ignorowanie pierwszych objawów może prowadzić do zaawansowanego stadium, które jest znacznie trudniejsze do leczenia. Dlatego tak ważne jest, aby nie lekceważyć żadnych zmian w rytmie wypróżnień, obecności krwi w stolcu czy bólu brzucha. Regularne badania profilaktyczne i czujność mogą uratować życie.