Co warto wiedzieć na temat nowotworu tarczycy?

Rak tarczycy stanowi ok. 1% wszystkich nowotworów złośliwych u człowieka. Jest nowotworem złośliwym, który bierze swój początek z komórek gruczołu tarczowego. Raki tarczycy są stosunkowo rzadkimi nowotworami, wśród których wyróżnia się kilka dominujących postaci histopatologicznych: pęcherzykowaty, brodawkowaty, rdzeniasty i anaplastyczny. Rak tarczycy brodawkowaty i pęcherzykowaty mają korzystne rokowania w przypadku ich wystąpienia.
Czynnikami mającymi wpływ na nowotworzenie się raka tarczycy są przede wszystkim:

• niedobory jodu w przyjmowanym pokarmie
• promieniowanie jonizujące – np. wcześniejsza radioterapia
• czynniki genetyczne – np. aktywność czy supresja onkogenów, występowanie raka tarczycy w
  rodzinie
• płeć – stwierdza się, że kobiety częściej niż mężczyźni chorują na powyższe zmiany patologiczne
• również nadmierna stymulacja tarczycy podczas leczenia pierwotnej nadczynności przysadki
  mózgowej, a także podwzgórza

Wielokrotnie badani nie zgłaszają istotnych i jednoznacznych dolegliwości wskazujących na nowotwór tarczycy. Jednakże przy badaniu ultrasonograficznym lub palpacyjnym zauważalny jest guzek na szyi w miejscu gruczołu tarczycowego (może być niewielki, twardy, nierówny, nieruchomy). W czasie rozwoju choroby dostrzega się powiększenie obwodu szyi oraz okolicznych węzłów chłonnych, jak również pojawia się ból szyi. Towarzyszy temu długotrwała chrypka dodatkowo problemy z przełykaniem, a nawet oddychaniem. Ponadto prawdopodobne jest zmęczenie, apatia, trudności z koncentracją i bezsenność. Pacjenci, którzy udadzą się do lekarza na wizytę diagnozującą w pierwszej kolejności zostaną zbadani palpacyjnie. Następnie wykonywane jest badanie ultrasonograficzne, USG z, lub bez biopsji cienkoigłowej.

Zlecane są też scyntygrafia tarczycy, RTG i TK szyi. Znaczącą rolę odgrywają badania laboratoryjne takie jak:

• oznaczenie poziomu kalcytoniny
• oznaczenie poziomu hormonu tarczycy – TSH
• oznaczenie poziomu hormonu wolnej trijodotyroniny – fT3
• oznaczenie poziomu hormonu wolnej tyroksyny – fT4
• oznaczenie poziomu przeciwciał przeciw peroksydazie tarczycowej – anty TPO
• oznaczenie poziomu przeciwciał przeciw tyreoglobulinie – anty TG

Dodatkowo istnieje możliwość oznaczenia wapnia w surowicy oraz badania genetyczne (mutacje w genie RET).

Zdiagnozowani pacjenci w zależności od stopnia zaawansowania choroby mogą liczyć na kilka ścieżek postępowania leczniczego.
– Droga operacyjna – tyroidektomia czyli usunięcie chirurgiczne części lub całości tarczycy skutecznie eliminuje guzki tarczycowe. W momencie operacji ocenia się stan węzłów chłonnych i w razie zajęcia ich przez komórki nowotworowe następuje decyzja o ich wycięciu.
– Podawanie jodu promieniotwórczego ma za zadanie zniszczyć chore komórki rakowe, które mogły pozostać po chirurgicznym wycięciu. Izotop jodu-131 pozwala znacząco zmniejszyć prawdopodobieństwo mikroprzerzutów i jest też stosowany w przypadku terapii paliatywnej raka tarczycy.
Kolejną możliwością jest radio i chemioterapia, jednakże korzyści są ograniczone. Natomiast po wykorzystaniu powyższych metod aplikuje się leczenie uzupełniające hormonami tarczycy w celu zniwelowania ich niedoborów. W tym momencie ważne jest wykonanie badania poziomu tyreotropiny TSH, gdyż dawkowanie uzupełniające będzie dobieranie indywidualnie. Wszystko to ma zapobiec ponownym nawrotom, wzrostom komórek raka tarczycy oraz innym powikłaniom. Dodatkowa warto jest oznaczyć sobie poziom wapnia, fosforu i witaminy D3 w razie potrzeby suplementacji po przebytych terapiach docelowych.